De sherrywereld is booming, met wijnmakers die teruggrijpen naar oude tradities, bijna uitgestorven druivenrassen van de ondergang redden en sherry opnieuw op de kaart zetten. Van unieke, onversterkte wijnen tot eeuwenoude solera’s: deze bodegas laten zien hoe veelzijdig en uniek sherry kan zijn. Dit zijn de huizen die je als sherrylover absoluut moet kennen – stuk voor stuk pioniers met een diepe liefde voor de wijn en haar geschiedenis.

Bodegas Luis Perez

Een aantal jaar geleden ontmoette ik de export manager van Luis Perez op Wine Professional en overlaadde hem met vragen over sherry en de revolutie die gaande was (en nog steeds is) waarbij Willy Perez (zoon van) aan de frontlinie staat. Hij legde uit dat het eigenlijk geen revolutie is, maar dat we het beter een involutie moeten noemen. Terug naar hoe het was voor de industrialisatie van sherry. Zo speelde vroeger terroir een veel grotere rol. In 1868 telde de sherryregio 134 gedocumenteerde pago’s, vergeleken met ongeveer 40 vandaag. Voorheen waren er ook veel meer druivenrassen toegestaan, en was het niet verplicht om de wijn te versterken. De druiven werden langer in de zon ter droging gelegd, zodat het suikergehalte steeg en de wijnen daardoor een hoger alcoholpercentage hadden. Dat doet Willy Perez nu ook met de Jerez La Barajuela-serie, de ultieme versie van sherry zonder dat het sherry mocht heten, want het was niet versterkt. Inmiddels is de regelgeving aangepast en is het niet meer verplicht om de wijn te versterken (en mag je ook op een natuurlijke manier de 15% verkrijgen).

Daarnaast maakt Willy Perez ook een fantastische witte wijn, La Escribana. Het is een zogenaamde vino de pasto, een onversterkte witte wijn van palomino fino die meestal een korte rijping onder flor ondergaat. Een stijl die vroeger heel normaal was, maar in de vergetelheid is geraakt. Nu weer terug van weggeweest. Cota 45 maakt ook hele mooie exemplaren.

Bodegas Valdespino

Met PitchPR bezocht ik Bodegas Valdespino en werden we rondgeleid door de wijnmaakster zelf. Valdespino Bodegas is één van de oudste wijnhuizen van de sherry-driehoek. Het heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de 13e eeuw. Na beloond te zijn met een wijngaard voor zijn hulp bij het bevrijden van Jerez van de Moren, begon Alfonso Valdespino wijn te produceren in het gebied. Na verloop van tijd groeide het familiebedrijf en werd het merk Valdespino bekend om zijn uitzonderlijke kwaliteit. In 1999 verkocht de familie het bedrijf aan de Grupo Estévez, die de Valdespino soleras (25.000 vaten!) verhuisde naar een nieuwe, state-of-the-art faciliteit aan de rand van Jerez. Indrukwekkend om al die vaten bij elkaar te zien en nog mooier om van de wijnmaakster zelf de processen te horen die resulteren in onder andere die geweldige Tio Diego Amontillado, om er maar één te noemen.

Bodegas Tradicíon

Bodegas Tradicíon is een boutique winery en produceert jaarlijks ongeveer 20.000 flessen. Hun bodega is prachtig, inclusief museum met werk van Spaanse schilders, en ongeveer 1.500 vaten. Het ademt traditie – what’s in a name? Toch is Bodegas Tradicíon nog relatief jong. Het werd opgericht door Joaquín Rivero in 1998. Hij verwierf oude solera’s die niet gebruikt werden of van ter ziele gegane bodega’s en restaureerde een 17-eeuwse bodega om ze bij elkaar te brengen. Zo brengt Tradicíon dus eigenlijk wijnen op de markt die ouder zijn dan het bedrijf zelf. Ze produceren sherry’s waar je stil van wordt. Echt heel goed.

Bodegas Ximénez-Spínola

In tegenstelling tot andere wijnhuizen werkt Ximénez-Spínola uitsluitend met pedro ximenez voor zowel droog als zoete wijn. Bijna alle droge sherry’s worden van palomino fino gemaakt. Voor zoete sherry’s wordt (ook) PX of moscatel gebruikt, die niet eens uit Jerez maar uit de buurtstreek Montilla-Moriles worden gehaald. Ximénez-Spínola trekt al meer dan 250 jaar haar eigen plan en heeft zich gespecialiseerd in knappe PX-wijnen.

Te koop bij Twaalf Procent of Meer in Middelburg of via de website van Anfors.

Bodegas Williams & Humbert

Denk je dat je alles gehad hebt, kom je bij Williams & Humbert. Dit is niet alleen het grootste wijnhuis van Jerez, het is de grootste van Europa. Het tegenovergestelde van bovenstaande bodega’s die een stuk minder produceren, maar het is indrukwekkend om te zien. Williams & Humbert hoort bij Jerez.

Het heeft een oppervlakte van 17.000 vierkante meter en telt 65.000 vaten van 500 liter met 25 miljoen liter wijn. Een aanzienlijke portie van deze vaten is bestemd voor Schotland, de whisky-producenten zijn gek op sherryvaten. Het zijn nieuwe vaten van Amerikaans eikenhout, veel te heftig voor sherry. Toch worden ze wel gevuld met sherry, niet om ooit op te drinken, maar om de vaten die smaak mee te geven. De vaten worden na een jaar of twee à drie verkocht aan Schotland, de inhoud gaat naar een distilleerderij om er wijnalcohol van te maken.

Op naar de sherrydriehoek?

• Een wijnfan in Jerez
• Copa Jerez 2023: de winnaars
• Vino de pasto: deze mag je niet missen
• Een wijnfan in Sanlúcar
• De favoriete sherry van de sommelier

sherry Spanje