Jarenlang vond ik port een kaas een ouderwetse combinatie. Iedereen doet het, dus waarom zou ik het dan doen? Ik merk ook dat veel sommeliers deze mening delen. Maar nu ga ik toch op de bres voor deze wijn die zoveel historie kent. 

Op naar Symington Estates

Op uitnodiging van Symington Estates mocht ik naar Porto om het zelf te ervaren. En geloof mij: als je er eenmaal bent geweest en hebt gezien hoe beeldschoon het daar is, dan ben je op slag verliefd. Het is één van de mooiste wijnregio’s die ik ooit heb bezocht. De adembenemende terrassen, lokaal socalcos en patamares genoemd, de steile hellingen – 52% van alle bergwijngaarden ter wereld vind je in deze regio – en uiteraard de Douro-rivier die door het landschap meandert. 

Symington Estates is de grootste port producent ter wereld waar de volgende merken onder vallen: Grahams, Dow’s, Warre’s, Cockburns en Quinta do Bomfim. Ze maken al jaar en dag versterkt, maar de laatste jaren focussen ze zich steeds meer op zogenaamde ‘stille’ wijnen ofwel: onversterkte wijnen. In deze blog houden we het bij port en met name de ports van Warre’s.

Warre’s

Warre’s is het oudste Britse porthuis en opgericht in 1670. Ze maken ports met een geweldige prijs/kwaliteitverhouding en zitten ook niet stil als het om innovaties gaat. Momenteel zijn ze druk bezig met een oogstmachine die in staat is te oogsten op de steile hellingen van de Douro. Dat is nodig, omdat de regio een enorme vergrijzing kent en plukkers nauwelijks te vinden zijn.

Ze staan bekend om hun grote range aan vintage ports, waaronder één uit mijn geboortejaar 1992. Prachtige ports die enorm lang kunnen ouderen. Misschien ken je Warre’s Otima Tawny 10 of 20 years old, gewoon te koop bij de Albert Heijn, maar de dikste tip ooit. Veel wijn voor een zéér schappelijke prijs.

Kaas & port

Dan nu: welke kaas bij welke port? Welke combinaties gaan we maken? Is er eigenlijk wel een basisprincipe waar we vanuit kunnen gaan? Het antwoord is ja en nee. Ja, er zijn natuurlijk een paar vuistregels die je kunt gebruiken (luister naar de podcast over wijnspijs met Peter Klosse). Daarnaast geloof ik er ook heilig in dat we onze grenzen wel wat vaker mogen verleggen. Laten we afwijken van onze ‘standaard’ combinaties.

Hieronder vind je een rijtje tips met port en kaas combinaties, die anders dan anders zijn en soms de randjes opzoeken. Alle kazen zijn verkrijgbaar bij Bourgondisch lifestyle, dé kaasspecialist van Nederland.  

Witte Port of Port & Tonic met Dronken Koning

Witte port is veel breder inzetbaar dan je misschien verwacht. Samen met tonic vormt het het lekkerste aperitief. Maar ook solo blijkt witte port een hartenveroveraar. Vooral met deze dronken koning, een romige koemelkkaas ingelegd in eau de vie van peer.

Warre’s Ruby Port & Pouligny-saint-pierre

Deze kaas is hartig, drogend en zoutig van smaak en doet het goed bij het fruit en de tannine van de ruby port. Met name het drogende karakter van de kaas matcht goed bij de tannine van de wijn. Zo zie je maar dat ruby port het niet alleen goed doet met harde kazen of blauwaderkazen, maar ook een iets drogende koemelkkaas kan ‘ie hebben.

Otima 10 Year old Tawny Port & Swarte Toer

In de proeverij bleek dit een onverwachte hit. De geitenkaas van Doetie uit Friesland (Jubbega) heeft allereerst goede zuren, daarna een drogend karakter en tot slot zorgt het aslaagje voor een aards accent. We proefden de kaas zowel met als zonder toevoeging van een gember pruimencompote. Allebei werkte goed. Dat is meteen een handig weetje: je port & kaas combinatie kun je vergemakkelijken door de juiste garnering toe te voegen. Bij wijn & kaas combinaties zijn van die garneringen meestal lastig, omdat de wijn die zoete geleitjes niet echt aan kan. Da’s bij port natuurlijk een ander verhaal. Zo’n garnering kan juist brug slaan tussen de port en de kaas. Port heeft namelijk tussen de 60-100 gram restsuiker per liter en door dit te combineren met een zoete compote kan je een brug creëren waardoor de combinatie nog beter werkt. 

‘Ik heb altijd mensen geadviseerd geitenkaas en tawny port niet te combineren, tot deze combinatie!’

Otima Vintage Colheita 2013 & Époisses met Ras el Hanout

Een verwarmende Colheita die dus ook bijna 10 jaar heeft gerijpt. Warme specerijen, rood fruit, en lichte tonen van karamel. Maar nog leuker dit is betaalbaar en gewoon bij de Albert Heijn verkrijgbaar. Daarom kan iedereen met kerst deze wijn makkelijk combineren. Deze port combineert niet alleen geweldig met deze Époisses, maar is ook goed inzetbaar bij chocoladedesserts.

Late bottled Vintage Warre’s 2009 & verschillende kazen 

De LBV van Warre’s behoort tot één van de beste ter wereld. Complex, weelderig maar zo jong al geweldig op dronk. Het kan veel rijpe, harde kazen aan, al dan niet met schimmel. Het leek ons leuk om eens te kijken naar verschillende kazen met toevoegingen, zoals de Leidsche boerenkaas met komijn en een brie de meaux met wintertruffel.

Ze werkten allebei goed, maar ik vond dat de port het bijzonder goed kon vinden met het aardse van de truffel. Leuke match.

Warre’s Vintage 2000 & blauwe of harde kazen

Een van de grootste wijnen van de wereld, die geweldig kan ouderen, is natuurlijk vintage port. Een vintage port rijpt 1 tot 2 jaar op kleine eikenhouten vaten met de intentie om grootser te worden door flesrijping. Deze vintage kwam uit 2000 en was met zijn bescheiden 22 jaar nog jong te noemen. We combineerden hier verschillende kazen bij, maar gingen niet voor de klassieke stilton (dat kan natuurlijk wel) maar gingen juist voor een gerijpte harde kaas met eiwitkristallen.

Zo’n bijzondere port verdient een bijzondere kaas. Blauwaderkaas, of een gerijpte harde kaas. Klaar met de kaas? In Portugal drinken ze de vintage gewoon als vloeibaar dessert. 

Port & kaas, een geweldig huwelijk

Kortom, je kunt alle kanten op met port & kaas. Het zal de oplettende lezer vast opgevallen zijn dat alle kazen veel smaakintensiteit hebben. Dat moet, als je naast zo’n krachtpatser van een wijn wil staan. Let daar op, maar verder zeggen wij: experimenteer er op los met je kaasplank. Als het even kan, bezuinig niet op je kazen, maar stap een lokale kaasboer binnen en kies samen wat lekkers. Dat is puur genieten!

Meer over port?

• Welke soorten port zijn er?
• Hoe lang kun je port bewaren?
• Douro, het mooiste wijngebied ter wereld