Leuk, maar spannend, dacht ik, toen ik de uitnodiging kreeg om op persreis naar Georgië te gaan. Het is misschien niet het eerste land waar je aan denkt als je aan wijn denkt. Gek eigenlijk, want Georgië is prachtig én het oudste wijnland ter wereld. Er zijn overblijfselen gevonden die 8000 (!) jaar oud zijn. Als wijnfanaat moet je daar natuurlijk een keer geweest zijn.

Voordat ik van wal steek over het land en de wijncultuur, deel ik eerst wat achtergrondinformatie voor wie de geschiedenis en de huidige politieke situatie van Georgië niet helemaal top-of-mind heeft.

Georgië telt ongeveer 5 miljoen inwoners, waarvan er ruim een miljoen in de hoofdstad Tbilisi wonen. Het deelt een 1771 kilometer lange grens met Rusland en behoorde, net als o.a. Oekraïne, tot de voormalige Sovjet-Unie. Het huidige Georgië is ontstaan toen het de onafhankelijkheid uitriep op 9 april 1991 na de val van het IJzeren Gordijn. Dat ging niet zonder slag of stoot. “Vanaf het moment dat de Sovjet-Unie uiteenviel in de jaren 90 zijn door de hele Kaukasus conflictgebieden ontstaan,” aldus Paata Zakareishvili (oud-minister van Verzoening) op NOS.nl.

Nederland geeft een negatief reisadvies voor de regio’s Abchazië en Zuid-Ossetië. Al vrij snel na de val van de Sovjet-Unie verklaarden deze regio’s zichzelf onafhankelijk, al werd dat destijds door niemand in de internationale gemeenschap erkend. In augustus 2008 liep het uit de hand tussen het Georgische leger en de Rusland-gezinde separatisten in Zuid-Ossetië. Er brak een oorlog uit, waarbij de seperatisten uit Zuid-Ossetië werden gesteund door Rusland. De oorlog duurde maar vijf dagen en resulteerde in de Rusland erkende onafhankelijkheid van Abchazië en Zuid-Ossetië. Zuid-Ossetië steekt niet onder stoelen of banken dat ze zich het liefst bij Rusland zouden aansluiten en willen binnenkort een referendum houden onder de bevolking.

Georgië beschouwt sindsdien Zuid-Ossetië (en Abchazië) als door Rusland bezet gebied, iets dat ook door de internationale gemeenschap wordt erkend.

Abchazië en Zuid-Ossetië kun je dus links laten liggen, maar de rest van Georgië is zonder meer een bezoek waard. Een prachtig land, de mensen zijn enorm gastvrij op een manier die wij, Nederlanders, niet kennen (there, I said it) en zowel de keuken als de wijnen smaken naar meer.

Hieronder deel ik mijn tips voor Tbilisi en de wijnregio Kakheti.

Tbilisi en de Kartlis Deda

Onze reis start in, Tbilisi, de hoofdstad van Georgië. Het duurde even voordat ik door had hoe je die naam uitspreekt, maar het gaat ongeveer zo: te-buh-lie-sie waarbij je die eerste ‘t’ amper uitspreekt.

Zodra je het oude centrum van Tbilisi binnenrijdt, wordt duidelijk dat Georgië een wijncultuur heeft. Overal poppen wijnbarretjes op en als ik de taxi-chauffeur laat weten dat ik hier voor de wijn kom, zegt hij: ‘of course you are’. Verder vertelt hij dat hij, net als zo ongeveer elke Georgische familie, thuis zelf wijn maakt. Alle soorten: wit, oranje en rood. En natuurlijk chacha, een destillaat vergelijkbaar met grappa, gemaakt van overgebleven druivenpulp (of ander fruit).

Het symbool voor de stad is Kartlis Deda, ofwel Mother of Georgia. Het is een indrukwekkend standbeeld op de Solakiheuvel van een vrouw met in haar linkerhand een glas wijn om de vrienden te verwelkomen en in haar rechterhand een zwaard om de vijanden mee af te schrikken. Mooi, toch?

Wijnbars in Tbilisi

Er zijn heel veel wijnbars in Tbilisi, de één nog knusser dan de andere. De meeste zijn, zoals het het land betaamt, gefocust op natuurwijnen uit eigen land. Waar je ook bent, vergeet niet khachapuri te bestellen. Het is een Georgisch brood gevuld met kaas en verschrikkelijk lekker.

Nino Meris

Deze plek staat met stip op nummer één. Niet alleen maakt deze vrouw wijn in Kakheti, ze heeft ook een wijnwinkel, wijnbar én restaurant in het centrum van Tbilisi. Ze vertelt ons, een groepje journalisten en bloggers, haar aangrijpende verhaal en ik kan mijn tranen amper bedwingen. Haar bedrijf heeft ze letterlijk from scratch opgebouwd. Het verhaal maakt indruk en het laat zien dat je niet moet opgeven en je hart moet volgen. Ook al heb je een, twee of honderd tegenslagen, blijf je eigen pad volgen.

Ze had voor hetere vuren gestaan, dus zo’n pandemie was voor haar geen obstakel. In de hoogtijdagen van COVID heeft Nino het aangedurfd om een wijnbar en -winkel te openen in het oude centrum van Tbilisi. Het was hét moment, want de huur was laag. Een bezoek aan Nino Meris Wine Shop & Bar is een must-go als je in Tbilisi bent. Zeker ook haar eigen wijnen proberen.

Andere tips:

• G.vino is een wijnbar in de drukste straat van de stad. Voor zover ik heb begrepen hoef je elders in deze straat niet aan te kloppen voor iets gastronomisch, maar bij G.vino is het goed toeven. Je kunt hier lekker eten (veel groente gerechten) en ze hebben een terras.
• Sulico is een kleine wijnbar, verstopt in een kelder met slechts een klein uithangbordje, dus pas op dat je er niet voorbijloopt. Ze schenken uitsluitend Georgische wijnen, hebben een goede menukaart en ook een terras.
• Republic24 is een goed restaurant met uitzicht over de stad. Hier ontdekte ik voor het eerst khachapuri en megrelian dumplings.

Speciale shout-out naar het Rooms Hotel waar wij verbleven. Hier kun je niet alleen lekker slapen, maar vind je ook een gezellige bar en restaurant.

Kakheti

Georgië telt 50.000 hectare aan wijngaarden, ongeveer de helft van Duitsland. Het meeste, 70%, wordt geproduceerd in Kakheti. Het land heeft een 8000-jarige wijngeschiedenis en is daarmee de bakermat van de wijn. Er zijn meer dan 500 inheemse druivenrassen te vinden, waarvan je rkatsiteli, kisi, kakhuri mtsvane en saperavi moet kennen.

Amber wines

Alle stijlen wijnen worden gemaakt met als belangrijkste focus – natuurlijk – de amber wines. Amber verwijst naar de kleur van de wijn. De druiven gaan ongeperst – dus met schil en al – in aardewerken potten die zijn ingegraven in de grond. Hierin vindt de alcoholische gisting spontaan plaats, maar ook een schilweking. Meestal duurt dit zo’n zes maanden. De schilletjes geven de wijn een amberachtige kleur en zorgen – mits goed gemaakt – voor een aangename bitterheid en tannines. Deze lange schilweking draagt ook bij aan de houdbaarheid van de wijn, waardoor sulfietgebruik kan worden geminimaliseerd. Sommige wijnmakers voegen helemaal geen sulfiet toe, maar dat komt de wijn ook niet altijd ten goede (zeker niet als ze moeten worden geëxporteerd). Hoe dan ook, over het algemeen genomen vind je veel natuurlijk gemaakte wijnen in Georgië. Niet omdat het hip is, maar omdat ze dat al 8000 jaar zo doen.

Er valt nog veel meer te vertellen over amber wines en qvevri’s, dus hier volgt binnenkort een aparte blog over. Tijdens deze trip ben ik namelijk ook bij een qvevri-maker op bezoek geweest.

Geef je ogen de kost in Kakheti met de groene valleien, uitgestrekte wijngaarden en het Kaukasus-gebergte op de achtergrond. Hier en daar zie je wat verval uit de Sovjettijd of sta je ineens in een ongebruikelijke file omdat er 25 koeien de weg oversteken.

Als je in Kakheti bent, is het onmogelijk om geen bezoek te brengen aan Sighnaghi. Deze plek wordt ook wel de stad van de liefde genoemd, omdat je hier 24-uur per dag in het huwelijksbootje kan stappen. Maar ook als je geen romantische plannen heb, is een bezoekje de moeite waard. Het deed mij denken aan een Gordes, een picture perfect dorp in Zuid-Frankrijk. Het is er eigenlijk nog mooier met de besneeuwde toppen van de Kaukasus op de achtergrond.

Pheasant’s Tears & Crazy Pomegranate restaurant

Een oase van rust vind je bij Pheasant’s Tears Winery dat ook een restaurant herbergt, Crazy Pomegranate genaamd. Voor het restaurant kun je alleen op afspraak en als groep van minimaal tien personen terecht. De Georgische keuken doet mij denken aan de gerechten van Ottolenghi. De tafel wordt helemaal bedekt met lekkers, een traditie die de Georgische gastvrijheid in vol ornaat laat zien. Een van de ongeschreven regels van een supra is dat er zoveel borden op tafel moeten staan, dat je het patroon van het tafelkleed niet meer ziet. De oprichters van Pheasant’s Tears Winery hebben heel veel betekend voor de Georgische wijnwereld en met name de qvevri-wijnen op de kaart gezet.

Niet met een groep van tien personen aan het reizen? Pheasant’s Tears Winery heeft ook een restaurant in Sighnaghi. De wijnen van Pheasant’s Tears behoorden tot mijn favorieten van de reis en goed nieuws: ze worden geïmporteerd door Zuiver Wijnen.

Paardrijden, bierproeven en overnachten bij Lost Ranch Inn

We sluiten onze dag af bij Lost Inn Ranch & Brewery. Lost Ridge Inn is een boetiekhotel, een ambachtelijke brouwerij, een vuurkeuken en een paardenranch. Daarnaast hebben ze ook een enorme moestuin (permacultuur) en kun je eindeloze wandelingen maken door de prachtige groene vallei. Eindig de dag met een bierproeverij met hun eigen gemaakte bieren. Genieten! Meer info vind je hier.

Telavi, Chateau Buera & Lopota Lake Resort

Wie zich even helemaal wil terugtrekken, kan zich melden bij Lopota Lake Resort in Telavi. Ooit begonnen als kleinschalig resort met een handjevol kamers, maar inmiddels uitgegroeid tot een complex dat zo’n 500 mensen kan huisvesten. Dat klinkt groot en intens, maar het is erg ruimtelijk opgezet. Zoals de naam al doet vermoeden ligt Lopota Lake Resort aan een meer. Aan werkelijk alles is gedacht: zwembaden, watersporten, verschillende restaurants en tal van activiteiten. Van een spannende tocht op een quad tot het nemen van een ontspannen Slavisch bad.

Maar hey, we zijn in Kakheti, dus welke activiteit kan zeker niet ontbreken? Precies, wijn maken! In 2018 was de eerste vintage van Chateau Buera een feit. Chateau Buera is gevestigd in een prachtig kasteel in het midden van de wijngaarden en met weer die prachtige Kaukasus op de achtergrond. Ze maken twee moderne wijnen van Georgische druivenrassen, waarbij een portie hout niet geschuwd wordt. Goed gemaakte wijnen, maar moeilijk om de rkatsiteli van een chardonnay uit, zeg, de Languedoc, te onderscheiden. Gelukkig maken ze ook een rkatsiteli die in een qvevri gerijpt is en het gezicht van Georgië laat zien.

Favoriete wijnmakers in Kakheti en omgeving:

• Artana Wines in Artana – nog niet in NL verkrijgbaar
• Pheasant’s Tears Winery in Sighnaghi
• Chelti in Shilda
• Tchotiashvili in Telavi
• Zhuka-Sano Wine in Telavi – nog niet in NL verkrijgbaar
• Demi Wines in Tbilisi – nog niet in NL verkrijgbaar
• Nino Meris Winery – Dedoplistskaro

Het enige dat niet deugt aan Georgië is Georgian Airways. Dus pak een andere maatschappij en heb een heerlijke tijd in dit schitterende land.

Proefbox Georgië

Het land zit vol ontdekkingen en dat moet worden gedeeld. Deze proefbox is het begin! Laat je verrassen door de originele wijnen van Georgië.

• 4x amber wines, 1 rode wijn
• Allen opgevoed in qvevri
• Met wijnbeschrijvingen en wijnspijs-suggesties
• En een verrassing 🙂

Meer info & bestellen >

Dank aan Georgia Travel en Women in Wine Expo voor deze onvergetelijke reis.

georgie