Zuid Afrika is Afrika’s boegbeeld voor wijnen van de Nieuwe Wereld. De wijnhandel draagt al bijna USD 3 miljard bij aan Zuid Afrika’s economie, en afhankelijk van welke lijst gehanteerd wordt, neemt Zuid Afrika de 7de en 9de plaats in van grootste wijnproducenten van de wereld. Afrika is mijn werkgebied als “bierverkoper” en tijdens een van mijn laatste trips naar Kenia vroeg ik mij af, hoe is het in de rest van de Afrikaanse landen gesteld met de wijnproductie? Landbouw is een van de belangrijkste economische sectoren in Afrika. Het draagt 30-60% bij aan het bruto binnenlands product, 30% aan export en 2/3 van de gehele bevolking is werkzaam in de landbouw. Hoe moeilijk kan het zijn om wat druiven te verbouwen (en deze om te zetten in wijn)? Een interessant vraagstuk om verder te onderzoeken… Hoe smaakt wijn uit Kenia?

Wie denkt er bij wijn aan Afrikaanse landen als Algerije, Tunesie, Marokko, Kenia, Zimbabwe, Libië of Ethiopië? Ik niet perse. Toch was Algerije bijvoorbeeld  ooit, toen het nog een Franse kolonie was, een van de grote wijnproducenten in de wereld. In Egypte werd wijn al gemaakt tijdens de tijd van en door de farao’s. Door politieke bewegingen in Algerije werd de wijnsector in de jaren zeventig door dictator Houari Boumediene de nek omgedraaid. En het feit, dat het overwegend islamitisch georiënteerde NoordAfrika van vandaag om religieuze redenen “geen” (enigszins relatief kan ik uit mijn bierervaring in Afrika melden) alchohol drinkt, is ook niet bevorderend geweest voor de sector. Ze zullen de eerste slokken wijn waarschijnlijk pas in “het paradijs” nuttigen. Naast de politieke blijken echter met name de klimatologische problemen de boosdoener te zijn.

Kenia, een wijnland?

Onvruchtbare grond, water en overvloed aan droogte zon zouden toch de ideale ingrediënten moeten zijn voor druivenplant. Hier kwam ik enigszins bedrogen uit. De wijnranken hebben immers een winter nodig om tot rust te komen, en tsja, die is af en toe ver te zoeken in Afrika. Ondanks alle warmte worden de druiven zonder de cyclus van de overige seizoenen niet rijp. Toch laten pioniers in eerdergenoemde landen zich niet afschrikken, hebben de stoute schoenen aangetrokken en zijn met een visie op zak het avontuur aangegaan.

Pius Ngugi is zo’n pionier, die 20 jaar geleden in Morendat, Naivasha (Kenia) begonnen is met het planten van een wijngaard. Het begon vanuit een hobby, maar zijn zoon Mbugua heeft het gebied inmiddels uit laten groeien tot 70 hectare in 2017 en een jaarlijkse productie tussen de 80.000 en 150.000 flessen. Het is het enige wijnhuis in Kenia, heerlijk die eenvoud en wel zo overzichtelijk (dit in vergelijking met mijn eerdere blog over Barolo in Italie waar het “plaatsen in hokjes” van wijngaarden een stuk lastiger bleek te zijn). Hoe zijn ze dan toch de klimatologische problemen te boven gekomen? Het zit hem letterlijk in de hoogte en droogte. Het Naivasha gebied ligt in hart van de Afrikaanse Great Rift Valley op ongeveer 2000 meter boven de zeespiegel. De temperatuur varieert tussen een koele 6 ˚C tot tropisch 30˚C en de jaarlijkse regenval is 500 tot 600mm. Ter vergelijking, de gemiddelde jaarlijkse regenval in Barolo gebied is 722mm, de gemiddelde temperatuur is 13 graden. Het rijpingsproces van de druiven is langzaam, wat het fijne en fruitige karakter van de wijn ten goede komt.

Wijn uit Kenia proeven

Na deze achtergrondinformatie is het tijd om de “True Spirit of Kenya” te proeven en te ervaren.  Het juweeltje van de collectie is de Sauvignon Blanc (11,5%), omdat het in dit soort omstandigheden best wel knap is om een witte wijn te maken. Volgens het etiket zouden er zeker wat tropische tonen in te herkennen zijn. Wij komen niet verder dan citrus. Eerlijk is eerlijk, het valt niet tegen voor Afrikaanse begrippen. De Sauvignon Blanc gaat goed samen met zeevruchten. We combineren het met een pakketje van/met zalm.

De rode Merlot-Shiraz (14%) is intens, aromatisch jasmijn, bramenjam en rokerig (sigarendoos). Het doet iets denken aan een Australische Shiraz en persoonlijk vind ik hem lekkerder dan de Sauvignon Blanc. Als we ons dan toch in Afrikaanse sferen begeven, dan gaat wild game meat (e.g. struisvogel, impala, kudu of iets dergelijks) hier prima bij.

Alle wijnen worden overigens gelabeld onder de naam “Leleshwa”. Dit refereert aan Leleshwa, een kleine boom of struik van 2-9 meter is. Het is een overlever en kan de meest barre klimaat omstandigheiden aan, het is een echte “die hard” die groeit in het Navasha gebied. Het symboliseert de essentie van hoe de inhoud van de flessen tot stand is gekomen. Het symboliseert “the true spirit of Kenya”, of zoals ze zelf mooi verwoorden op hun website:

“As we worked moment by moment, day by day, we discovered the true spirit of Kenya. It’s the creative element that drives us, binds us, unites us. As Kenyans, we continually seek opportunities to express ourselves beautifully, naturally, artistically. We found a way to nurture this irrepressible essence and put it in a bottle. Kenyans love their own, and Kenya is what inspired us.”

Ik vind de betekenis mooi, hoopvol en een inspiratiebron voor de rest van Afrika. Afrika is een continent met heel veel potentie. Door de opkomende middenklasse en stijgende inkomens ontstaat er een vraag naar kwaliteitsproducten. Bierbrouwerijen schieten lokaal als paddestoelen uit de grond om aan deze toenemende vraag te voldoen. Ik ben benieuwd hoe de wijnwereld zich in Afrika de komende jaren verder zal gaan ontwikkelen. Het blijft speculeren, maar als wijnliefhebber en passie voor Afrika zal ik de ontwikkelingen goed in de gaten blijven houden. Zo, nu eens de zoete rode versie proeven. Cheers!

Kenia