Man man man, het is genieten geblazen. Ik heb zojuist gehoord dat ik een PASS WITH MERIT heb gehaald voor zowel Sparkling Wine als Fortified Wines, dus er mag wat lekkers open. Dit mag gevierd worden.

Het wordt Bodegas Ximénez-Spínola Exceptional Harvest 2015, want je weet: ik ben fan van sherry.

Maar het is geen sherry, hoor.

Ximénez-Spínola Exceptional Harvest is geen officiële sherry, ook al komt het uit Jerez. Het is een zoete wijn gemaakt van laat geoogste pedro ximenez druiven. In tegenstelling tot andere wijnhuizen werkt Ximénez-Spínola uitsluitend met pedro ximenez voor zowel droog als zoete wijn. Bijna alle droge sherries worden van palomino fino gemaakt. Voor zoete sherries wordt (ook) PX of moscatel gebruikt, die niet eens uit Jerez maar uit de buurtstreek Montilla-Moriles worden gehaald. Ximénez-Spínola trekt al meer dan 250 jaar haar eigen plan en heeft zich gespecialiseerd in elegante PX-wijnen.

Laatgeoogst betekent dat de druiven overrijp geplukt worden, in dit geval 21 dagen na de normale oogsttijd. Heftig, want PX is al behoorlijk zoet van zichzelf. Laat je die nog eens drie weken langer hangen, dan weet je het wel. Sweetness overload. De overrijpe druiven worden vergist en de wijn rijpt vervolgens vier maanden in oude, Amerikaanse vaten. Deze wijn is bedacht door Ramiro Ibañez – een grote naam in de sherrywereld – in 2010.

Waarom is het geen sherry en als het geen sherry is: wat is het dan wel? Is het DO Jerez – Xérès – Sherry? Nee, want de wijn wordt niet versterkt en wordt dus niet gemaakt volgens de regels van de DO (al zijn die ook aan het veranderen). Aha. Valt het dan onder Montilla-Moriles, de streek die bekend staat om haar PX-wijnproductie? Ook niet, want het wijnhuis en de wijngaarden zijn gevestigd in de sherry-driehoek, namelijk in Las Tablas.

Nee, Ximénez-Spínola heeft een eigen accreditatie gekregen van de Spaanse autoriteiten, namelijk: Pedro Ximenez Variety Denomination. Heb je dat ooit eerder gezien?

Misschien kan het een beetje vergeleken worden met andere wijnhuizen die een monopolie hebben op een wijngaard, bijvoorbeeld DRC. Ook AOC Château Grillet uit Condrieu is een voorbeeld, maar daarbij gaat het nog steeds om een gebied. Hier gaat het – tegen alle gebruiken in – ineens om een druivenras. Grappig, toch?

Proefnotitie

Is het de allermooiste PX die er bestaat? Misschien wel. Het is in ieder geval een nek-aan-nek-race met La Barajuela van Luis Peréz, ook zo’n parel, maar nog lastiger te vinden dan Ximénez-Spínola. Van Exceptional Harvest worden jaarlijks ongeveer 20.000 flessen gemaakt. Uit het jaar 2015 staat nu fles numéro 14.108 voor mijn neus.

Wat als eerste opvalt, is de goudgele kleur. Van een PX verwacht je misschien een donkerbruin dik goedje, maar dat is hier niet het geval. De geur is intens (lekker). Aroma’s van gele rozijnen, gele pruimen en gedroogde abrikozen. Licht gebrande hazelnoten en vers gebakken brood. Het doet ook denken aan een fino of manzanilla. Het heeft iets ziltigs. Als gezouten karamel. Nou, hallo – is toch prachtig? Mocht je ‘m ooit blind geserveerd krijgen, is dat ziltige ook hetgeen wat de wijn onderscheidt. Misschien doet het je in de verte denken aan de ziltigheid van sherry en dat maakt ‘m echt anders dan andere late harvest wijnen.

Ik kan er nog uren over praten, maar ik kan het ook samenvatten in één zin: dit is vloeibaar goud. Santé.

Te koop bij Twaalf Procent of Meer in Middelburg.

Andalusië