Vandaag is het 1 juli: de dag van Madeira! Madeira is een eiland op ongeveer 600 km ten westen van Marokko en is onderdeel van Portugal.

Op 1 juli wordt de verjaardag van de politieke autonomie van het eiland gevierd. Sinds 1976 behoort Madeira tot de autonome gebieden van Portugal en heeft het dus een eigen regering. Daarnaast wordt vandaag ook madeira, de versterkte wijn van het eiland, in het zonnetje gezet.

Wat is madeira?

Madeira is een versterkte wijnsoort, die zowel in een droge als zoete variant bestaat. Zijn unieke smaak is te danken aan het feit dat de wijn meerdere malen wordt opgewarmd. Hierdoor krijgt het smaken van toffee, caramel en geroosterde noten. Dat in combinatie met de hoge zuurgraad van de inheemse druiven die gebruikt worden, maakt deze wijn tot een ware traktatie.

Er mogen in totaal ruim twintig verschillende druivenrassen gebruikt worden, waarvan vier worden bestempeld als edele wittedruivenrassen. Dat zijn: sercial, verdelho, bual en malvasia. De terrantez wordt vaak ook in dezelfde adem genoemd, maar het is officieel geen edel druivenras. Wel heel zeldzaam. Het tegenovergestelde van terrentez is tinta negra, een blauw druivenras, die goed is voor 85% van de productie (bulkproductie).

Elk druivenas staat garant voor een eigen stijl. De malvasia is het zoetst, gevolgd door de bual (medium-zoet). Van de verdelho en de sercial worden droge versies gemaakt. De makkelijke tinta negra mole is er in alle varianten.

Feeling hot, hot, hot.

In het kort komt het er op neer dat toen de Portugezen de eilandengroep eenmaal hadden geconfisqueerd, ze als de wiedeweerga wijnstokken gingen aanplanten. Konden ze lekker veel wijn meenemen op hun tocht naar kolonie Brazilië.

Een eeuw of twee later kwam ook Engeland in beeld, die wilden wijn verschepen naar Noord-Amerika. Ook het Britse leger in India was fan. Aangelegd met brandewijn nam het leger de vaten mee en legden ze vol in de brandende zon! Toen het schip arriveerde op plaats van de bestemming, bleek de wijn een mooie smaakontwikkeling te hebben doorgemaakt. Ze noemden deze wijnen, die op zee ouderden, Vinho da Roda – round trip wines. Mooi, toch?

Hoe wordt Madeira gemaakt?

Die madernisatie vindt niet meer op zee plaats, maar in de hoofdstad van het eiland, Fuchsal. De madernisatie kan plaatsvinden in tanks, verwarmde kamers en/of houten vaten in de zon. Hier stooft de basiswijn op temperatuur van zo’n 40 tot 50 graden. Dat duurt minimaal 3 maanden, maar kan bij de beste madeira’s oplopen tot 30 jaar! Dit verwarmen wordt estufa genoemd; stoven. Na de estufa wordt de wijn afgekoeld en mengt de wijnmaker het met andere vaten en voegt nog een scheut alcohol toe.

Welke moet ik kiezen?

Dat is dus een goeie vraag, want er zijn heel veel soorten. Zoet (full rich), medium-zoet (medium rich), droog (dry), oud, jong, om te drinken, om te koken, om te bewaren. Om het een beetje overzichtelijk te houden, zijn de stijlen te herkennen aan de namen op de fles.

Finest Madeira om te koken 
De simpelste Madeira, die minimaal 3 maanden gestoofd is. Hiervoor wordt meestal tinta negra gebruikt, want die is lekker goedkoop.

Madeira Rainwater voor de beginner
Ook hier hangt een goed verhaal aan. Tijdens die verscheping viel er natuurlijk ook wel eens een drupje regen. Door het regenwater werd de wijn verdund en zo ontstond deze variant: een lichtere wijnstijl, minder geoxideerd en halfdroog. Nu wordt dit aangelengd met water, ze wachten niet totdat het gaat regenen ;-).

Reserva, Old Reserva, Special Reserva en Extra Reserva
Dit zijn blends van verschillende jaren. Voor een reserva geldt een gemiddelde rijpingstijd van 5 jaar, de old en special 10 jaar (special is vaak van iets betere kwaliteit) en een Madeira Extra Reserva een gemiddelde rijpingstijd van 15 jaar. Die laatste komt maar weinig voor.

Colheita
Net als bij port heb je de colheita. Portugees voor jaargang. Dit zijn dus de wijnen van één enkel oogstjaar, die minimaal 5 jaar op vat gerijpt hebben. Een colheita wordt gemaakt van een van de vier edele druivensoorten of de terrantez.

Frasqueira of Vintage
Frasque-wat? Hetzelfde idee als de colheita met het verschil dat deze minimaal een rijping van 20 jaar heeft ondergaan, maar vaak is dit langer. Het zijn de beste, die je bijna oneindig kunt bewaren. Even googlen levert een 1834 Madeira Frasqueira op voor € 710. Ik denk dat je wel kapot gaat als je een slokje neemt: zoveel smaken!

Dit weekend aan de Madeira?

Wijnhandel Peeters heeft een groot assortiment Madeira, waaronder zijn eigen Eastwell Madeira. Mocht je de fles(sen) niet gelijk opdrinken, bewaar deze dan – in tegenstelling tot andere wijnen – rechtop.

Meer informatie over Madeira, check:

• Madeira wijnen – Madeirawijn.nl
• What is Madeira wine? – Winefolly
• De beste Madeira wijn kopen – Anderwijn.nl

madeira