Begin mei reisde ik af naar Restaurant Breda in Amsterdam voor een masterclass plus lunch met DO Lugana in de hoofdrol. Het had niet veel gescheeld of we hadden hier helemaal niet gezeten. De afgelopen jaren was er namelijk sprake van een geplande uitbreiding aan de spoorwegen in Noord-Italië – Lugana ligt ten zuiden van het Gardameer vlakbij Verona. Niet alleen zouden we daarmee een aanzienlijk deel van de wijngaarden verliezen, ook de olijfbomen zouden in het geding komen. Tja, is dat nou echt nodig?

Waarschijnlijk niet, want ik lees nergens dat het uitbreidingsplan daadwerkelijk is uitgevoerd. Gelukkig maar, denk ik als ik mijn eerste slok Lugana proef.

Over die voordelen…. De spoorweguitbreiding levert je een tijdwinst op van welgeteld vier minuten. Oké, als je ‘s ochtends haast hebt, dan kunnen vier minuten van pas komen. Maar om daar nu 300 hectare wijngaard voor te vernietigen?

Lugana, wie?

Hoewel elke Nederlander het Gardameer kent, hebben maar weinig mensen gehoord van Lugana, de regio aan de zuidelijke oevers van het meer. Als één van de weinige DOC’s valt het in twee regio’s: Veneto en Lombardia. De meeste wijngaarden liggen in Lombardia, maar de wijnhuizen zijn 50% / 50% verdeeld. Het draait allemaal om de turbiana-druif, waar meteen een complex verhaal aan vast hangt. Heb het grote Wine Grapes boek er even op nageslagen.

TL;DR Turbiana is een synoniem voor verdiccio en is dus niet hetzelfde als trebbiano.

Turbiana lijkt een verbastering van ‘trebbiano’ te zijn, maar let even op. Het druivenras wat in de volksmond door het leven gaat als trebbiano, is feitelijk trebbiano toscano en dat is een synoniem voor ugni blanc, het belangrijkste druivenras voor cognac. Turbiana is wél een verbastering (denk ik), maar dan voor trebbiano di soave of trebbiano di lugana (blijkbaar dezelfde) en dat is weer hetzelfde als…. verdicchio! U waarschijnlijk welbekend uit de Marken van de DO Verdicchio dei Castello di Jesi. Lang verhaal, maar ik vind het persoonlijk bijster interessant.

Dus:

• Turbiana = trebbiano di soave / trebbiano di lugana = verdicchio
• Trebbiano = trebbiano toscano = ugni blanc

Wijnstijlen

Lugana heeft 1850 hectare wijngaard en produceert 75 miljoen flessen per jaar. De wijn is altijd wit en moet gemaakt worden van tenminste 90% turbiana en mag in vijf stijlen worden geproduceerd:

• DO Lugana en beslaat de grootste groep (90%).
• DO Lugana Superiore moet minimaal één jaar rijpen na de oogst.
• DO Lugana Riserva moet minimaal 24 maanden rijpen, waarvan tenminste 6 in de fles.
• DO Lugana Vendemmia Tardiva van laat geoogste druiven (geen appassimento). Schaars.
• DO Lugana Spumante (Sparkling) mag zowel volgens de methode charmat als de methode traditionelle.

Masterclass door Frank Smulders (MW)

Voor de proefnotities is Master of Wine – en één van mijn WSET-4 docenten vanaf september – Frank Smulders ingeschakeld. Turbiana is geen aromatisch druivenras. Verwacht geen riesling of sauvignon blanc, geen stuivende wijn. Wat je wel kan verwachten, is een loepzuivere wijn met iets ziltigs en subtiele tonen van kruiden. Voor mij valt Lugana in de categorie silvaner en muscadet.

De mooiste wijnen komen van de oevers van het Gardameer. Hier vind je kleigronden met een hoog kalkgehalte, waarin turbiana zich prettig voelt. Deze wijnen kunnen gemakkelijk ouderen, maar over het algemeen zijn de Lugana bedoeld om jong te drinken.

Na de masterclass blijven de flessen op tafel voor de lunch. De wijnen pasten perfect bij de gerechten. Bellisima!

Dank aan Melman Communications en Consortio Tutela Lugana D.O.C. voor de uitnodiging.

Veneto