Je kunt geen krant openslaan (AD.nl) of televisie (Eva Jinek) aanzetten of je wordt geconfronteerd met ‘2018, top wijnjaar voor Nederlandse wijn’. Gisteren had ik toevallig een babyborrel en een verjaardagsfeestje op één dag en ook daar was de zinderende hitte en het effect ervan op onze druiven onderwerp van gesprek. Nederland is in rep en roer. Maar wordt 2018 ook écht een top jaar?

TL;DR Nee, want het jaar is nog niet voorbij. Het ziet er voorspoedig uit, maar als het morgen hagelt, is alles verloren. Bovendien komt de geur- en smaakontwikkeling van de druiven pas in de laatste vijf, zes weken op gang. We weten het dus nog niet.

We weten het nog niet.

Het is nog te vroeg om te zeggen dat 2018 het beste Hollandse wijnjaar ooit wordt. Er kan nog van alles gebeuren. In het extreme geval – maar wat is extreem na wekenlang tropisch weer? – gaat het morgen hagelen en is de hele oogst verpest. Ook de nazomer is belangrijk. “Als het regent, kan het fruit gaan rotten,” zegt Henk Breugem van Aan de Breede Beek. Bovendien kan teveel regen in de laatste paar weken ervoor zorgen dat de smaak van de wijn achteruit gaat.

Ook Johan van de Velde van Wijnhoeve de Kleine Schorre blijft voorzichtig: “Klimaatverandering zorgt voor extremen en daar houden druiven ook niet van. Het kan nog gaan stormen in augustus, er kan hagel vallen. Pas als het sap in de tanks zit, weet ik meer.” 

Hoe groeit een druivenstok?

We ontkomen er niet aan om even in de biologie van de druivenstok te duiken. Na de winterslaap moet de druivenstok klaargemaakt worden voor een volgend seizoen. Als dat allemaal goed gaat en het niet te koud is geweest, treden rond april / mei de eerste tekenen van leven op. Het bloeiseizoen verliep als een zonnetje in Nederland.

Zo goed zelfs, dat het nodig was om bij te snoeien. Dit wordt de groene oogst genoemd. Ten eerste omdat de druiven voldoende ruimte moeten hebben om te kunnen groeien en genoeg zonlicht mee te pakken. Zonlicht is belangrijk, want dat geeft de druiven een dikkere schil. “En daarmee meer kleur-, geur- en smaakstoffen”, aldus Breugem van Aan de Breede Beek. Ten tweede omdat wijnstokken die minder druiven produceren, al hun energie (lees: voedingsstoffen) kunnen steken in de rest. Er is dus minder, maar hetgeen wat er hangt is veel geconcentreerder.

Halverwege de zomer gaan de druiven verkleuren. Dit wordt de vérasion genoemd. De kleur gaat van groen naar geel, roze, rood of paars. Deze kleuromslag is nu al aan de gang in de meeste wijngaarden. Dat is drie weken eerder dan normaal.

Na de véraison breekt de rijpingsperiode aan. In de eerste fase bouwt de druiven aan zijn suikergehalte. Daar hoeven we dit jaar niet meer bang voor te zijn. De zon heeft haar werk gedaan. Maar pas in de laatste weken voor de pluk werkt de druif aan de smaak. Dat begint ongeveer rond september – en daarom dat is ook precies de reden dat we nog niet kunnen spreken van een topjaar. Stan Beurskens van Wijngaard St Martinus benadrukt dit bij Jinek: “De smaak van de druiven komt pas in de laatste vijf, zes weken. Suikers ben ik niet zo bang voor dit jaar. Maar geur- en smaakontwikkeling moet nog plaatsvinden.” 

#nerdalert Een voordeel is wel dat de pluk waarschijnlijk vroeger kan plaatsvinden. En dat is mooi voor de balans. Hoe langer de druiven hangen, hoe meer suikers, en daarmee hoe hoger het alcoholpercentage. De wijnboer is constant bezig met het checken van de ideale rijpheid, dat wil zeggen: de juiste balans tussen suikers en zuren. Wist je dat aan het begin van de rijpingsperiode een druif half zoveel zuren heeft als een citroen? Tijdens de rijpingsperiode worden die zuren vriendelijker. Hoe warmer het wordt, hoe makkelijker (sneller) dat gaat. Eerder plukken betekent ook dat de kans op slecht weer kleiner wordt, dus de kans op een top jaar groter.

On the bright side

Het bekt natuurlijk niet lekker zo’n titel met een grote disclaimer a la ‘2018 wordt een top wijnjaar, maar alleen als het niet hagelt en niet (teveel) regent‘. Maar zo zit het wel.

Mocht het nu gewoon lekker z’n gangetje gaan, niet te warme temperaturen met af en toe een kleine regenbui zolang de zomer duurt. De herfst houden we het liefst droog. Als dat allemaal gebeurt, dan kan de pluk waarschijnlijk wel een weekje (of twee?) eerder ingepland worden. En ja, dan kunnen we spreken van een top Nederlands wijnjaar.

#fingerscrossed

---

Like what you read?
Volg me dan op Instagram of Facebook en blijf op de hoogte van mijn avonturen en nieuwe artikelen. Le Club des Vins stuurt elke maand een nieuwsbrief uit, genaamd wijnvertier in je inbox. Lid worden?

---

Bronnen:

• Quotes komen uit het NRC (25/07/2018) – 2018, het beste Hollandse wijnjaar ooit
• Winefolly – Lifecycle of a Grapevine
• Eva Jinek – Aflevering van 26 juli 2018

Nederland