Wat is crémant? Champagne, de koningin van de bubbels, die kennen we allemaal. Maar ook weten we allemaal dat je niet altijd champagne kunt drinken. Tenzij je in een bitcoin bubbel leeft. In dat geval zou ik dagelijks een mooie vintage opentrekken.

Mocht dat niet zo zijn, dan kun je eens verder kijken dan Champagne. Ook buiten deze streek wordt er in Frankrijk volop mousserende wijn gemaakt. Die mag natuurlijk geen champagne op de fles dragen. Hiervoor hebben de Fransen de term ‘crémant’ in het leven geroepen. Frankrijk kent inmiddels acht crémants, die ieder uit een bepaalde regio komen en bestaan uit lokale druivenrassen, en op dezelfde manier als Champagne gemaakt worden!

Wat is crémant en waar is het te vinden?

Bij maken van een crémant of een champagne is een koel klimaat van belang. Bij warme temperaturen worden de druiven namelijk veel te snel rijp en bevatten ze dus ook een hoger suikergehalte. Een koel klimaat zorgt daarentegen voor de goede balans tussen de rijpheid en frisse zuren. Precies wat we zo aantrekkelijk vinden aan een bubbel.

Deze regio’s maken een crémants in ieder hun eigen stijl:

• • • Crémant de Bourgogne
  • • Crémant de Loire
  • • Crémant d’Alsace
  • • Crémant de Limoux
  • • Crémant de Savoie
  • • Crémant du Jura
  • • Crémant de Die
  • Crémant de Bordeaux

Eigen stijl?

Hoewel de crémant volgens dezelfde methode als Champagne wordt gemaakt, zijn de gebruikte druivenrassen niet altijd hetzelfde. In plaats daarvan gebruikt elke regio haar eigen lokale druiven. In het geval van Bourgogne zijn dat toevallig wel dezelfde als Champagne – chardonnay en pinot noir. Maar in de Elzas zijn dat doorgaans auxerrois en pinot blanc.

Crémant de Bourgogne

Crémant de Bourgogne komt voornamelijk uit de Côte Chalonnaise. Ze worden meestal gemaakt van chardonnay en pinot noir omdat dat ook de druiven zijn die Bourgogne groot maken. Het ligt zuidelijker dan Champagne, dus het is iets warmer. Dat proef je in je bubbel: iets rijpere fruittonen dan Champagne. Zoek naar een millesimé en het feest kan beginnen.

Verwacht ook weer geen vuurwerk, mensen. Bourgogne staat bekend om de grote chardonnays en dito pinot noirs. Het beste fruit wordt dus altijd voor deze wijnen gebruikt.

Crémant de Loire

Volop te vinden rondom Vouvray. Hier speelt chenin blanc de hoofdrol en pakt chardonnay soms een bijrolletje. Mooi, hoor. Chenin blanc is één van de meest ondergewaardeerde druiven en dat is volkomen onterecht. De wijnen ervan zijn vaak fris en vol tegelijk en ze kunnen ook fantastisch ouderen. In de bubbels vind je aroma’s van bloemen, perzik en appel. Primagezellig.

Crémant d’Alsace

De meeste Crémant d’Alsace wordt gemaakt van pinot blanc, hoewel pinot gris, auxerrois, riesling en zelfs chardonnay ook zijn toegestaan. Voor rosé mag alleen pinot noir gebruikt worden en is dus nooit een blend.

De wetgeving kent nog meer regels hier. Om de kwaliteit te waarborgen moeten de percelen die bestemd zijn voor crémant al in maart worden geïdentificeerd, zodat de wijnstokken voor dat doel worden onderhouden. Het is dus niet de bedoeling dat je bij tegenvallende weersomstandigheden ‘maar een crémant gaat maken’. Interessant.

Crémant de Limoux

Limoux vind je in de Languedoc-Roussillon in het zuiden van Frankrijk. Crémant de Limoux moet gemaakt worden van tenminste 50% chardonnay of chenin blanc. Het staat erom bekend te kunnen wedijveren met champagne. Dat komt wellicht door de bodem, die bestaat uit een combinatie van kalkhoudende leemgrond met een kiezellaag, maar ook het dankzij de Atlantische Oceaan relatief koele klimaat doet een duit in het zakje.

Limoux was eigenlijk eerder dan Champagne met het maken van mousserende wijn. In 1531 werd de eerste Blanquette de Limoux gemaakt volgens de zogenaamde methode ancestrale. Tegenwoordig heb je ook Blanquette de Limoux die volgens de traditionele methode worden gemaakt. De methode staat altijd op de fles vermeld.

Crémant du Jura

De Jura is een beetje het ondergeschoven kindje van Frankrijk. Niemand kent het echt, toch komen er schitterende wijnen vandaan. Een op de vier is er mousserend. Gemaakt van tenminste 70% chardonnay en mag worden aangevuld met de lokale savagnin. De rosé moet voor minstens 50% een blend zijn van de drie blauwe druiven: pinot noir, poulsard en trousseau. De crémants moeten minimaal 12 maanden liggen na de 2e gisting, maar veel producenten schroeven dit op naar 18 maanden of langer. Hierdoor ontstaan er top mousserende wijnen met tonen van brioche en toast, die mooi in balans zijn met de frisse fruittonen.

Crémant de Die

Het plaatsje Die is volgens mij meer bekend om haar ‘Clairette de Die’, een zoetige mousserende wijn gemaakt van de muscat-druif (en een druppeltje clairette). Crémant de Die is, daarentegen, het Zuid-Franse antwoord op Champagne. De wijn moet voor minstens 55% bestaan uit clairette en mag worden aangevuld met aligoté en muscat. Over het algemeen zijn dit mousserende wijnen met een aromatisch (muscat), fris (aligoté) en kruidig (clairette) karakter. Vaak zachter dan Champagne, want zuidelijker.

Crémant de Bordeaux

Ja, zelfs Bordeaux maakt bubbels. Ze mogen gemaakt worden van dezelfde druivenrassen die gelden voor AOC Bordeaux, wat neerkomt op 3 witte en 6 blauwe. Meestal worden de witte druivenrassen gebruikt: sauvignon blanc, sémillion en muscadelle. Gooi je deze drie bij elkaar, dan staat dat bijna garant voor aromatisch en stuivend. Voor rosé wordt vaak cabernet franc gebruikt.

Ik ben heel benieuwd naar de crémant van bad boy Thunevin.

Crémant de Savoie

De jongste telg van het stel: Crémant de Savoie. Het is namelijk nog maar sinds 2015 toegestaan om Crémant de Savoie te maken. Nu is het niet zo dat mousserende wijnen nieuw zijn in de Savoie, integendeel, er wordt al jarenlang bubbels gemaakt, die worden verkocht onder de noemer Vin de Savoie. Enfin, nu mag dat dus ook onder de noemer Crémant de Savoie, wat de verkoopcijfers ongetwijfeld zal doen stijgen.

Jammer genoeg heb ik nog nooit een crémant uit de Savoie geproefd, maar ik deel graag de wijn die 5 sterren kreeg in Perswijn: Domaine Jean-François Quénard, Crémant de Savoie Brut Zéro ‘Entre Amis’. Helaas moet je wel naar de Savoie rijden om ‘m op de kop te tikken…

Verkrijgbaar in Nederland

Niet alle crémants zijn makkelijk te verkrijgen in Nederland. Dat komt mede doordat we in Nederland nog een uiterst curieus belastingsysteem kennen. Mousserende wijn wordt namelijk zwaarder belast. Vanuit de gedachte: als je Champagne kunt veroorloven kun je vast ook wel extra belasting betalen. OMG. Een relatief goedkope cava of crémant wordt dus gewoon duur gemaakt door de staat. Is je feestje ook meteen weg. Het is geen win-winsituatie, Nederland, het is een verlies-verliessituatie!

Per 1 januari 2017 is deze speciale tax op mousserende wijnen afgeschaft. Hoera! Meer informatie vind je hier.

Wat je kunt doen, is gewoon naar Frankrijk karren, daar je auto volgooien en je feestje plannen! Je mag in totaal 90 liter wijn per persoon meenemen, waarvan 60 liter mousserende wijn. Wel aan te raden met een grotere auto op pad te gaan 😉

---

Like what you read? Volg me dan op Instagram of Facebook en blijf op de hoogte van mijn avonturen en nieuwe artikelen. Le Club des Vins stuurt elke maand een nieuwsbrief uit, genaamd wijnvertier in je inbox. Lid worden?