Wie van geconcentreerde rode wijnen houdt, mag de wijnen van Ribera del Duero niet missen. Het extreme klimaat, de grote diversiteit aan bodemsoorten en de hoog gelegen wijngaarden zorgen voor een unieke rijping van de sterspeler van de streek: tempranillo. Er is veel gaande op dit moment, Ribera del Duero zit enorm in de lift. Natuurlijk kennen we allemaal de grote namen als Vega Sicilia, Dominio de Pingus en Aalto, maar er gebeurt veel meer. Tijd om eens in te zoomen op drie spannende nieuwe geluiden.

Het extreme klimaat, de grote diversiteit aan bodemsoorten en de hoog gelegen wijngaarden vormen een schatkamer aan mogelijkheden voor tempranillo. De vraag is wel hoe lang deze druif het nog volhoudt in de hitte. Dat is de reden dat steeds meer producenten naar de hoger gelegen gebieden vertrekken waar vaak nog oudere wijnstokken te vinden zijn. Om het terroir meer tot uiting te laten komen, wordt het gebruik van hout aangepast.

Dominio del Águila

Hoewel Dominio del Águila nog relatief nieuw is, heeft het al een behoorlijke impact gehad op de DO Ribera del Duero. Oprichter Jorge Monzón, wiens carrière begon met een indrukwekkende stage bij Domaine de la Romanée-Conti in Bourgogne, deed daarna ervaring op bij Vega Sicilia en klom op tot technisch directeur bij Arzuaga-Navarro. Tegelijkertijd met de opkomst van Ribera del Duero wijnen, besloot Monzón strategisch oude wijngaarden aan te kopen, uit vrees dat deze bijzondere percelen anders verloren zouden gaan. Een visionaire beslissing, zo blijkt. Zijn wijngaarden, variërend in leeftijd van 60 tot 150 jaar, bevatten onder meer tempranillo en albillo mayor. Deze wijngaarden kunnen beter omgaan met klimaatverandering omdat ze simpelweg (het is niet simpel) zo lang in het klimaat staan; ze begrijpen de grillen en hebben zich door de jaren heen aangepast.

Een absolute aanrader is de witte wijn van Dominio del Águila, gemaakt van druiven van twee kleine wijngaarden volledig beplant met albillo mayor. Monzón herkende het unieke karakter van deze druiven en produceerde in 2010 zijn eerste commerciële wijn. Deze witte wijn heeft niet alleen de Ribera del Duero op de kaart gezet voor witte wijnen, maar ook zeker een rol gespeeld in de goedkeuring voor het produceren van witte wijn in de regio in 2019.

Dominio del Atauta

Langzaam maar zeker vindt er een ommezwaai plaats in Ribera del Duero, een ‘vibe shift’ van houtgerijpte en krachtige rode wijnen naar terroirgedreven wijnen met meer frisheid. Wat mij betreft staat Dominio de Atauta aan de voorhoede van deze verandering. Dominio de Atauta is gevestigd in Soria, de subregio in het uiterste oosten van de streek. Hier liggen de hoogste wijngaarden en zijn nog veel oude wijnstokken te vinden waar Atauta gretig gebruik van maakt. In 2020 is er zelfs een vereniging – Viñas Viejas de Soria – opgericht om “de rijkdom van Ribera del Duero Soriana en de eigenaardigheden van onze eeuwenoude wijngaarden en het barre klimaat onder de aandacht te brengen”. Ondanks dat ze slechts 5% van de wijngaarden in Ribera del Duero vertegenwoordigt, herbergt Soria maar liefst 25% van alle wijngaarden die vóór 1950 zijn geplant, met een totaal van 638 hectare.

De wijngaarden van Atauta liggen op zo’n 1000 meter hoogte, wat zorgt voor groot verschil tussen dag en nachttemperatuur. Een voordeel, want zo behouden de druiven hun frisheid. De wijnstokken zijn gemiddeld 85 jaar oud (ook deels pre-phylloxera) en staan op arme gronden. Ze moeten hard werken, rijpen langzaam en hebben een enorm lage opbrengst. Tough job, maar het leidt uiteindelijk tot grote finesse in de wijnen.

Dominio de Atauta La Roza 2016 komt van drie hele kleine perceeltjes met 170 jaar oude stokken op een kleibodem. Gelaagd, spannend, diep en geconcentreerd, elegant, rozen, kruidig, nootmuskaat, rijpe bosvruchten. Wel heel duur. Gelukkig zijn hun basiswijnen – Parada de Atauta van zandbodems en Dominio de Atauta van 25 verschillende terroirs – ook heel geslaagd en iets vriendelijker voor de portemonnee. Parada is iets frisser en eleganter dan Dominio, die is voller en krachtiger, maar leek op het moment van proeven ook nog iets gesloten.

Bodegas Marta Maté

Net als Atauta is Marta Maté ook van de stempel ‘meer is niet altijd beter’ en focust zich liever op terroirexpressie dan op een dikke houtrijping. Ze zijn gevestigd in Burgos, de grootste subregio van Ribera. Hier zitten de meeste bodega’s gevestigd en is ook de meeste diversiteit. De wijngaarden liggen op 910 meter hoogte (of hoger) wat een groot voordeel is in dit gebied. Het verschil in dag- en nachttemperatuur wordt groter en daardoor is tempranillo in staat meer frisheid te behouden. Marta Maté heeft verschillende kleine percelen, waaronder Los Perejiles van 0,2 hectare en waarschijnlijk rond de 200 jaar oud. Prachtig om te zien, nog mooier om te proeven.

Ik heb het huis en de wijngaarden bezocht in de herfst en dat was een prachtig gezicht: de bladeren van tempranillo kleuren oranje / rood, helemaal herfst vibes.

Meer over Ribera del Duero?

We’ve got you covered. Check deze pagina >

Ribera del Duero Spanje