Een paar weken was ik op een welverdiende vakantie in niets minder dan Chili. Een van mijn laatste (verre) vluchten, want mijn milieubewuste geest heeft nu ook ‘vliegschaamte’ omarmd. Vreselijk woord overigens, maar dat terzijde.
Chileense wijn uit het noorden
Het voordeel van wijn is dat het voorkomt in landen met een aangenaam klimaat en dus in veel vakantiebestemmingen. Geen vervelende combinatie, vakantie en wijn. Ook in Chili hebben wij (me, myself en mijn reispartner) wijnproducenten aangedaan, echter niet de ‘usual suspects’. Wij zijn naar het uiterste noorden gegaan van de Chileense wijnbouw* wat in de wijnboeken net niet van de wijnplattegrond valt. Deze wijnstreken heten Valle de Elqui en Valle del Limarí. Beide geroemd om hun hoge kwaliteit Sauvignon blanc, Chardonnay, Pinot noir, Syrah en natuurlijk Carmeñere. Hiernaast vind je er ook Riesling, Viognier, Cabernet Sauvignon en zelfs verrassend gebalanceerde, droge Pedro Ximenez. Die laatste ken je waarschijnlijk onder de Spaanse naam PX wat een van de zoetste wijnen in de wereld is.
Pisco
Zowel het smalle, groene Elqui dal als het meer uitgestrekte, glooiende Limarí zijn prachtige streken om doorheen te rijden in niet meer dan een paar uur. Naast de vele wijngaarden die je passeert staan er ook veel druiven aangeplant bestemd voor een ander bekend Chileens product: Pisco! Dit is een aromatisch druivendistillaat dat onder velen bekend is van het de cocktail ‘Pisco Sour’, maar op zichzelf ook zeer te versmaden is, mits van goede kwaliteit. Pisco wordt ook gemaakt in het buurland Peru waarmee Chili al jaren een figuurlijke strijd heeft om het eigenaarschap van het woord ‘Pisco’. Voor meer info wilde ik je verwijzen naar deze site, maar die ligt er tijdelijk uit (Peru?).
Om het groen is het allemaal te doen
Tijdens het cruisen door deze wijnstreken viel het mij steeds meer op dat de groene aangelegde plakkaten met hoog contrast afstaken tegen een woestijndroge achtergrond. Heuvels waar niks op groeide hadden dan ineens een halve hectare van planten op zich geplakt, zij het voor druiven of avocado’s of iets anders. Dat zag er verre van duurzaam uit, terwijl ik in de wijnboeken altijd leer over het “overvloed aan water” dat Chili rijk is door smeltende sneeuw uit de Andes. De wijnproducenten gaven aan dat er inderdaad een waterschaarste is en rivieren die vroeger water in zich hadden nu vaker, langer of helemaal droog staan. Ook de wijnbouw heeft hier natuurlijk een aandeel in, maar lang niet alleen: een avocadoplant behoeft vier keer zo veel water bijvoorbeeld.
Lekker laatste weekje ontspan…rellen!
Eenmaal terug in Santiago kwamen we midden in de rellen terecht, die ten tijde van schrijven al meer dan een maand duren. Waar het ons eerst groot ongemak opleverde (alle winkels dicht, geen vervoer, geen geld) kregen we al snel sympathie voor de onvrede. Niet alleen een metro kaartje werd voor de zoveelste keer duurder, maar alle facetten van een Chileens leven zijn buitenproportioneel prijzig geworden. Gezondheidszorg, vervoer, dagelijkse boodschappen, elektriciteit, onderwijs en … water! Ondanks dat Chili als land in zijn geheel genoeg water heeft – ga daarvoor maar eens in het zuiden koekeloeren – zijn de rivieren geprivatiseerd. Klopt, je leest het goed: bedrijven kopen de rechten voor watergebruik uit rivieren. Het is een business en een lucratieve, want met genoeg irrigatie kun je op grote schaal verbouwen en cashen. De bevolking profiteert daar echter niet van en het land evenmin: de natuurlijk rijkdom wordt letterlijk leeggezogen.
Wijnschaamte
De rellen hebben wij overleefd en de aangekochte flessen wijn gelukkig ook. Wij kijken desondanks terug op een prachtige vakantie in een prachtige land waar nog veel meer te ontdekken valt (lees: wijn drinken). Het enige nadeel is dat mijn milieubewuste geest nog een woord aan zijn vocabulaire heeft toegevoegd: ‘wijnschaamte’.
*OK, als je het echt wilt weten, zijn de allernoordelijkste wijnstreken Copiapó en Huasco. Deze zijn echter dusdanig klein (tientallen hectares) dat ze niet op een reguliere wijnplattegrond voorkomen.