Als we aan de Piemonte denken, dan denken we meteen aan nebbiolo. Dit blauwe druivenras, aangeplant op de glooiende heuvels van Barolo en Barbaresco, is verantwoordelijk voor iconische wijnen van Italië. Maar wat als we zeggen dat er een deel van die heuvels worden gedeeld met een ander druivenras. Maak kennis met verduno pelaverga, een inheemse variëteit die zich tot nu toe heeft verstopt.

In november 2022 maakte ik voor het eerst kennis met dit druivenras tijdens mijn reis door Piemonte. En ik kan niets anders zeggen: ik was op slag verliefd. Verduno pelaverga is een blauw druivenras dat enigszins dezelfde aroma’s laat zien als nebbiolo: intens rood fruit (meer aardbeien dan kersen), een hint kaneel en een typische rozengeur. Het is lieflijker en toegankelijker, ook in z’n jonge jaren, dan nebbiolo. Het aromaprofiel gaat gepaard, net als neb, met hoge zuren, maar minder heftige tannine. Een soort van nebbiolo light, maar dat klinkt zo oneerbiedig. Het zijn vederlichte wijnen, die me ook doen denken aan trousseau uit de Jura.

Bijna uitgestorven

Verduno pelaverga, officieel pelaverga piccolo, is een autochtoon druivenras uit de gemeente Verduno, een van de 11 Barolo-dorpen. Niet te verwarren met pelaverga grosso, een druivenras die op grotere schaal wordt aangeplant, voornamelijk rond het dorpje Saluzzo, in de provincie Cuneo. De druif- en trosgrootte van de grosso is – what’s in the name – groter dan pelaverga piccolo. Dat zorgde voor wat gesteggel tussen wijnmakers wat uiteindelijk weer leidde tot meer regels. En zo kwam er een DOC Verduno Pelaverga in 1995.

Producenten

Groot is de DOC niet, er staat slechts 20 hectare pelaverga aangeplant en er zijn zo’n 12 wijnboeren die een wijn op de markt brengen. En dat is best bijzonder, aangezien deze wijngaarden ook in de Barolo-zone liggen en ze hier dus net zo goed nebbiolo hadden kunnen aanplanten. Hieronder licht ik er drie uit.

Comm GM Burlotto

Comm GM Burlotto, één van de bekendste (en beste – if I may say so) producenten in Verduno, maakt naast geweldige barolo’s ook een wijn van verduno pelaverga. Het was mijn eerste verduno pelaverga en ik was op slag verliefd. Ze hebben in totaal 17 hectare wijngaarden, waarvan 3 hectare aangeplant met pelaverga. Het gros ligt in Verduno, maar een klein gedeelte in Cadìa, vlakbij Roddi.

Mijn proefnotitie voor de Comm GM Burlotto Verduno Pelaverga 2021 luidt: bleek rood van kleur, granaatappel, cranberry, aalbessen, rozenbottel, snuf peper, iets aards, levendige zuren, tannine geven de wijn bite en structuur. Of, zoals Fabio Alessandria, de wijnmaker en achterkleinzoon van de oprichter, zei: “It has its personality”.

Een aantal wijnen van Comm GM Burlotto zijn verkrijgbaar bij Odile Hemmen in Rotterdam.

Wijnkaart Piemonte

Prachtige zwartwit wijnkaart van Piemonte, één van de mooiste wijnstreken van Italië met de beroemde dorpjes als Barolo en Barbaresco. Leuk als combi-deal met Toscane en Barolo.

Bekijk >

Fratelli Alessandria

Fratelli Alessandria is één van de producenten die altijd in de druif en de herkomst hebben geloofd. Ze verbouwen pelaverga alleen op de hoger gelegen wijngaarden van Verduno, in het noordwesten van de Barolo-zone. “Rhubarb, rose hips, wet earth and crushed leaves. And then on the palate, it’s mouth-watering, zesty and medium-bodied with the texture of sheared velvet. It’s a wine I can drink to remind me of home in Alaska just as much as to daydream of Italy“, schrijft Elaine Chukan Brown op Jancis Robinson over de Fratelli Alessandria Speziale Pelaverga 2020.

Deze wijn is te bestellen bij Enoteca Sprezzatura (en dat ga ik zeker doen).

Castello di Verduno

Het bestaan van de druif hebben we ook te danken aan Gabriella Burlotto van Castello di Verduno, eigendom van een andere tak van de Burlotto-familie. In 1972 besloot ze de Massara-wijngaard te herplanten met pelaverga. Het wijnhuis heeft in totaal 10 hectare – vijf in Verduno geplant met nebbiolo en pelaverga en vijf in Barbaresco geplant met nebbiolo, dolcetto en barbera. Ik heb de Castello di Verduno Basadone Pelaverga geproefd en het volgende genoteerd: geparfumeerd, rozen, aardbeien, aalbessen, hint witte peper.

Deze wijn is te bestellen bij Enoteca Sprezzatura.

Tot slot stuitte ik op nog een producent die ik je niet wil onthouden, maar tegelijkertijd niet ken of wijn van heb geproefd: Olek Bondonio. Een oud-snowboardkampioen, die nu op minimalistische wijze met groot respect voor terroir, wijnen maakt, waaronder een pelaverga. I’m intruiged….

Wil je meer weten over Barolo & Barbaresco? Dan is dit een leuke boekentip. Vergeet ook niet een wijnfan in Barolo te checken.

Italië piemonte