De riesling. Misschien wel mijn favoriete druif. Het levert wijnen op die eigenlijk onbeschrijfbaar zijn. Tegelijkertijd is de eerste reactie van de medemens bij riesling: ‘Heh, da’s toch die zoete meuk uit de Moezel’. Man oh man, er is zoveel meer. Natuurlijk is er de wijn van de onderste plank, maar laat die links liggen en kijk eens verder. Deze druif maakt de mooiste witte wijnen van de wereld! Van edelzoet tot kurkdroog, riesling kan het allemaal…

Liever in andere app afspelen? Check deze link >

Aromatisch & hoog in zuren

Licht in alcohol, hoog in fruitige zuren en enorm aromatisch. Dat is riesling in een notendop. Leuk plaatje van Winefolly die het spectrum van smaken van de riesling weergeeft. Ik zou hier nog aan de linkerkant groene appel en grapefruit willen toevoegen.

Waar te vinden

Riesling voelt zich het prettigst in een koel klimaat. Daarnaast kan het iets wat niet veel druivenrassen kunnen: het doorvertalen van de kenmerken van de wijngaard in de wijn zonder daarbij zijn eigen USPs te verliezen.

Nu denk je misschien aan chardonnay en zijn veelzijdigheid in de Bourgogne. True, die druif kan zeker mooie vormen aannemen en het terroir tot uiting laten komen in de wijn, maar wat maakt chardonnay een chardonnay? Hij (zij?) is zichzelf misschien een beetje verloren in de strijd. Een goed gemaakte riesling neemt altijd iets van zichzelf mee. Denk maar eens aan die niet te versmaden frisheid in een beerenauslese.

De bekendste regio’s voor riesling zijn natuurlijk de Moezel, de steile hellingen op de oevers van de Moezel zijn een lust voor het oog. Ook een behoorlijk avontuur voor de wijnboer, want die hellingen hebben soms een hellingspercentage van 60%. Daar kan je dus niet met je traktor oogsten. Alles gebeurt hier met de hand en gevaar voor eigen leven.

Beginnen met riesling? Probeer dan eens die van Philip Kuhn. Die heb ik zelf ontdekt op een zomers terrasje in Mannheim (Pfalz) en gelukkig ook goed in Nederland verkrijgbaar. Verfrissend, fruitig en limoen!

Stapje verder? Dan kan je de Kieselberg scoren van het top wijnhuis Von Buhl. Een snufje gout de pétrole maakt ‘m tot een regelrecht succesnummer, als je het mij vraagt. Daar moet je wel van houden natuurlijk.

Natuurlijk is riesling ook volop in de Elzas te vinden. Het is hier wat warmer, de aroma’s gaan van groene appel en citrus de kant op van steenfruit en soms ook tropisch fruit. Natuurlijk nog steeds gepaard met die kenmerkende zuren.

In de Elzas zijn er een aantal wijngaarden bestempeld als Grand Cru; de betere, dus. Ik werd ooit omvergeblazen door Domaine Josmeyer. De riesling van de Hengst Grand Cru wijngaard was echt te gek. Het is bijzonder hoe een wijn die negen jaar oud is (ik dronk ‘m in 2016) nog zo fris kan zijn. Intens, rijk en fris. Prachtig!

Over intens gesproken, nog niet zo lang geleden werd ik verleid door de wijn en het verhaal van Marcel Deiss, zo’n beetje het enfant terrible uit de Elzas. Wijkt af van de gebaande paden, maar maakt daarmee schitterende wijnen. Wine is bottled poetry. Kaarsrecht tegenover deze wijnen staat Domaine Trimbach. Zij maken mooie, hele precieze wijnen en in tegenstelling tot andere Elzassers vaak droog.

Beschimmeld of bevroren?

Naast de droge variant brengt de riesling ook goddelijke dessertwijnen voort. Dat kunnen laat geoogste druiven zijn, beschimmelde druiven of zelfs bevroren druiven! Dat klinkt misschien niet opperbest, maar het zijn juist deze trucages die de wijnen zo bijzonder maken.

Druiven die later worden geoogst, bevatten doorgaans meer suiker en zijn rijper, geconcentreerder van smaak. Als de botrytis-schimmel (ons welbekend uit Sauternes) dan ook nog om de hoek komt kijken, heb je helemaal een smaakexplosie van heb-ik-jou-daar.

In Duitsland zijn deze wijnen te herkennen door de aanduiding Beerenauslese of Trockenbeerenauslese op de fles.

• Trockenbeerenauslese is hoogste classificatie, d.w.z. nagenoeg alle druiven zijn aangetast met boytrisis. De druiven worden één voor één geplukt en gecontroleerd. Dit is vergelijkbaar met de term Sélection de Grains Nobles uit de Elzas.
• Beerenauslese is in de Elzas te herkennen aan de aanduiding Vendages Tardives (vrij vertaald: late oogst). Het gaat hier om overrijpe druiven die vaak (maar niet altijd) zijn aangetast met de boytritis.

Ook kun je een dessertwijn maken door de druiven te laten hangen en pas te oogsten als het vriest. Dat noemen we Eiswein. De druiven mogen alleen in bevroren toestand geplukt worden. Je kunt je misschien wel voorstellen hoe spannend die tijden zijn voor de wijnboer. Als de nachtvorst te laat plaatsvindt, zijn de druiven misschien al beschimmeld (en dan niet de goede schimmel). Doei, daar gaat je oogst en je inkomen.

Als alles goed gaat, hou je na de persing super geconcentreerd en zoet sap over. Het mooie van de riesling in dessertwijnen is dat het hier ook niet zijn frisheid verliest. Dat resulteert dus in een wijn die een mooie balans heeft tussen zoet en frisse zuren. Yummm….

Naast in Duitsland wordt Eiswein ook gemaakt in Canada en Verenigde Staten, maar dan onder de noemer Icewine.

Wie wat bewaart, heeft wat.

Een goed gemaakte riesling kan goed ouderen. Langer dan elk ander druivenras, wit of blauw. Dat komt omdat rieslingdruiven langzaam rijpen, en tijd nodig hebben om de smaken volledig te ontwikkelen. Daarom voelt hij zich het meeste thuis in koele klimaten. Door de balans van hoge natuurlijke zuren en suikergehalte heeft riesling de structuur en potentie om tientallen jaren te ouderen.

Bronnen:
– The Tasting Guide To Riesling – Winefolly
– Riesling – Jancis Robinson
– What is Riesling – Dr Loosen

duitsalnd Duitsland pfalz riesling